Boom jakiego byli¶my ¶wiadkami na rynku mieszkaniowym w ostatnich kilku latach nie zmieni³ w Polsce jednego. Mieszkanie jest ci±gle dobrem luksusowym. Co wiêcej nie ma wiêkszych perspektyw na to, ¿eby by³o inaczej. Chocia¿ mamy podstawy do mimo wszystko umiarkowanego optymizmu.
K³opoty z uzyskaniem kredytów dla sfinansowania w³asnego mieszkania lub patologiczny system wynajmu mieszkañ z niedoskona³± ustaw± o ochronie lokatorów, to dzi¶ tak naprawdê wierzcho³ek góry lodowej. Budownictwo mieszkaniowe w Polsce dzi¶ charakteryzuje siê bardzo nisk± efektywno¶ci± ekonomiczn±. Wystarczy spojrzeæ na statystyki budownictwa – najwiêcej buduj± osoby indywidualne, które same dla siebie staj± siê wykonawc±, inwestorem i czasami jeszcze bankiem. Powszechno¶æ tzw. systemu gospodarczego, to nie tylko fanaberia osób, które chc± wybudowaæ dom wed³ug w³asnego pomys³u. Zwykle jest to przede wszystkim sposób na roz³o¿enie finansowania na wiele lat, buduje siê etapami, czêsto nieprofesjonalnie. To w sumie powoduje du¿o wiêksze koszty jednostkowe ni¿, gdyby dom budowa³ deweloper i zakup by³ jednorazowy. Dlaczego jednak ci±gle tak niewiele osób korzysta z us³ug dewelopera (chocia¿ jest to wiêcej ni¿ jeszcze kilkana¶cie lat temu)?
Kto¶ powie, ¿e Polacy nie maj± zdolno¶ci kredytowej, ¿eby sp³acaæ kredyty, bo kupno wi±¿e siê niestety z konieczno¶ci± wsparcia kredytem. NBP wyliczy³ swojego czasu, ¿e Polaków staæ na oko³o 600-700 mld z³ kredytów hipotecznych, dlaczego wiêc jest trzy razy mniej. Odpowied? jest do¶æ ³atwa, bo polskie banki nie potrafi± i nie mog± dostarczyæ tak du¿ego kredytu. Bañka na rynku mieszkaniowym, jaka pojawi³a siê dwa lata temu szybko wyczerpa³a mo¿liwo¶ci banków. Wstrzymywanie wyp³at udzielonych kredytów przez niektóre banki pod koniec roku, to nie tylko efekt kryzysu finansowego. Wojna o lokaty pokaza³a jak problem jest g³êboki, banki (nie wszystkie oczywi¶cie) musia³y biæ siê niemal o pieni±dze klientów. To problem strukturalny polegaj±cy na tym, ¿e banki ci±gle po¿yczaj± pieni±dze na 20-30 lat z lokat dawanych na kilka miesiêcy. W taki sposób nie da siê zbudowaæ dobrego kredytu hipotecznego – taniego i o sta³ych kosztach dla klienta. Bez profesjonalnej bankowo¶ci hipotecznej, byæ mo¿e sekurytyzacji kredytów hipotecznych banków uniwersalnych (sprzeda¿y specjalistycznym funduszom inwestycyjnym), bez wreszcie wprowadzenia euro w Polsce jeszcze nie raz bêdziemy ¶wiadkami problemów na rynku kredytowym, co odbija siê od razu negatywnie na rynku mieszkaniowym. Dlaczego stracili¶my szansê ze stref± Euro? G³o¶no ostatnio tylko o tym, jak to S³owacy stracili na wprowadzeniu euro, bo jest kryzys. Cieszymy siê wreszcie, ¿e to oni do nas przyje¿d¿aj± na zakupy. Nikt jednak siê nawet nie zastanowi³ nad tym, ¿e kredyty mieszkaniowe sp³acane przez S³owaków s± dzi¶ przecie¿ dwa razy tañsze, a co ciekawe maj± szansê na to, ¿e koszty kredytu s± po prostu sta³e, bo kapita³ do jakiego maj± dostêp banki na eurorynkach jest d³ugoterminowych. W Polsce mog³oby byæ podobnie przecie¿.
Kilkana¶cie banków specjalistycznych z Europy, ka¿dy wiêkszy ni¿ najwiêkszy nasz bank, ju¿ teraz chcia³oby udzielaæ kredytów hipotecznych, zg³osi³o to w NBP). Dlaczego wiêc Polak nie mo¿e zaci±gn±æ kredytu tañszego i o sta³ym oprocentowaniu w np. niemieckim banku? Bo te banki czekaj± w³a¶nie na to a¿ w Polsce bêdzie euro. Po co? Chc± unikn±æ ryzyka, którego byli¶my ¶wiadkami w ci±gu ostatniego roku, gdy pomys³y banków z aneksami i kursy walutowe psu³y krew niejednemu kredytobiorcy wezwanemu na dywanik. Dzi¶ mówi siê o jesiennej odwil¿y kredytowej (nawiasem w przyrodzie odwil¿ jest o nieco innej porze roku). Wyra¿am sceptycyzm. Banki dzi¶ znów atakuj± kredytem 100 proc., pakietami kart kredytowych, kont do³±czonych w promocji do kredytu hipotecznego. Musz± zarabiaæ, bo koniec roku bliski i czas wyników finansowych te¿ jest bliski. Mo¿na to zrozumieæ. Wystarczy jednak zapytaæ dotychczasowych ich klientów, ile nerwów kosztowa³y ich wiosenne wizyty w bankach? Nie wszystkie banki oczywi¶cie tak na polskim rynku postêpowa³y, ³atwo je wskazaæ, bo s± ma³o ha³a¶liwe. Konserwatywne. A dzi¶ to ju¿ cnota. Osobom, które my¶l± o w³asnym mieszkaniu, domu, có¿ mo¿na poradziæ w takich ciekawych czasach? Na pewno warto mieæ marzenia, ¿eby do domu wracaæ, ale ¿eby w tym domu nie ¶ni³y siê koszmary, trzeba inwestycjê realizowaæ ze sprawdzonymi partnerami i uczciwymi doradcami. Bo kupno domu na kredyt to obowi±zki na wiele, wiele lat. Ale nie oznacza to, ¿e nie mo¿na próbowaæ. Na kupno domu, inwestycjê w nieruchomo¶æ zawsze jest dobry czas, bo d³ugi okres czas wyrównuje efekty. Sêk zawsze jednak w tym co z t± nieruchomo¶ci± planujemy zrobiæ i tu przys³owiowy „dobry moment” na kupno/sprzeda¿ nie pomo¿e. Mieszkanie to nie pakiet akcji Biotonu, czy kontrakty na mied?, tu siê nie spekuluje, tylko inwestuje.
A niepewno¶æ i ba³agan zupe³nie nie sprzyja d³ugookresowemu planowaniu inwestycji, czy to we w³asne mieszkanie, czy te¿ w mieszkanie na wynajem. Politycy, którzy obiecywali miliony mieszkañ powinni w koñcu to zrozumieæ i wzi±æ siê za trudne, ale potrzebne rozwi±zania strukturalne, bez tego nie mamy co marzyæ o tanim i bezpiecznym kredycie na wiele lat, a tym samym o mieszkaniu dzi¶. ¯aden listek figowy w postaci „Rodziny na swoim”, czy dop³at do kredytów dla bezrobotnych tego nie zmieni. Bo po prostu pañstwa pieni±dze na ten cel i tak zabiera z kieszeni podatników, w tym oczywi¶cie i te¿ kredytobiorców. Ci sami chcieliby móc sobie poradziæ nie licz±c na ja³mu¿nê pañstwa.
Bogus³aw Pó³torak,
G³ówny Ekonomista Bankier.pl S.A.
rynek nieruchomo¶ci w Polsce projekty domów kredyt na zakup domu mieszkania mieszkania na sprzeda¿ kredyty mieszkaniowe budownictwo mieszkaniowe
Planujesz kupiæ mieszkanie na kredyt? Od stycznia bêdzie obowi±zywa³ wiêkszy wk³ad w³asny, który wzro¶nie z 10% do 15%. Zmiana mo¿e okazaæ siê najbardziej dotkliwa dla singli, którzy s± jedn± z bardziej aktywnych grup na poznañskim rynku nieruchomo¶ci. Podpowiadamy, jak w obliczu zmian poradziæ sobie ze sp³at± wymaganej kwoty. wiêcej...
Budowa domu jest inwestycj± na d³ugie lata, dlatego w³a¶nie na ka¿dym etapie realizacji nale¿y korzystaæ z najlepszych materia³ów i dopilnowaæ ka¿dego szczegó³u – zaczynaj±c od projektu architektonicznego. Obecnie coraz wiêcej osób decyduj±cych siê na postawienie w³asnej nieruchomo¶ci decyduje siê na skorzystanie z gotowych projektów. Gdzie najlepiej szukaæ gotowych projektów domu? wiêcej...
Koniec programu Rodzina na Swoim i niepewna sytuacja wokó³ jego nastêpcy – Mieszkanie dla M³odych, nie musz± oznaczaæ znacz±cego spadku popytu na rynku nieruchomo¶ci mieszkaniowych w 2013 roku. Sprzeda¿ zdynamizuj± transakcje gotówkowe, wywo³ywane atrakcyjnymi cenami oraz ciêcia stóp procentowych w kolejnych miesi±cach roku. Prognozy te potwierdza firma Dolcan. W ostatnich tygodniach ok. 70% transakcji przeprowadzonych przez dewelopera by³a finansowana w 100 proc. z wk³adu w³asnego nabywców. wiêcej...
I Ogólnopolska Konferencja Rynku Nieruchomo¶ci Mieszkaniowych wiêcej...
Portal internetowy Archimania.pl organizuje konkurs dla architektów, którzy pragn± zaistnieæ ze swoimi pracami dla szerszej publiczno¶ci. Organizator zaprasza wszystkich architektów chc±cych zab³ysn±æ swoim kunsztem zawodowym oraz zaprezentowaæ go poprzez Internet. Konkurs startuje pod has³em „Architekcie! Poka¿ swój projekt”. Konkurs ten daje szansê zdobycia atrakcyjnych nagród. Pole do popisu jest bardzo szerokie, gdy¿ organizator nie nak³ada ¿adnych ograniczeñ, co do nadsy³anych projektów. wiêcej...
Wydarzenia budowlane informacje ciekawe strony budowlane - to w katalogu budowlanym www.budowlane24h.pl. Firmy produkty oferty materiał budowlane dla każdego. Portal budowlany - www.budowlane24h.pl - domy nieruchomości strony sklepy hurtownie firmy budowlane. Oferty budowlane firm, usługodawców z branży budownictwo. Szukasz materiałów budowlanych na swoja budowę, remont sprawdź oferty. Promocje budowlane dają możliwość oszczędności tanich zakupów.