Od kilku lat w Polsce kwestie ochrony środowiska w dziedzinie architektury i budownictwa nabierają coraz większego znaczenia. Pojawia się coraz więcej regulacji formalno-prawnych, które mają na celu zapewnienie uwzględniania uwarunkowań środowiskowych w każdym aspekcie procesu przygotowania i realizacji inwestycji budowlanej.
Regulacje te odnoszą się zazwyczaj fragmentarycznie do konkretnych etapów. Na szczęście pojawiają się również narzędzia w postaci wielokryterialnych systemów oceny budynków, takie jak LEED, które zachęcają do szerokiej i kompleksowej analizy z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju.
System LEED, czyli Leadership in Energy and Environmental Design, powstał w 1998 roku z inicjatywy niezależnej amerykańskiej organizacji Green Building Council. USGBC zrzesza szkoły, uczelnie wyższe, przedsiębiorstwa i jednostki rządowe, które propagują idee eko-budownictwa, w celu podejmowania szeroko zakrojonych działań na rzecz tworzenia i promowania tzw. „zielonych budynków”.
Certyfikat LEED
LEED jest zbiorem wytycznych tworzących system oceny budynków oparty na standardach USGBC. Certyfikat LEED, o który można ubiegać się dobrowolnie, jest więc dokumentem stwierdzającym poziom spełnionych kryteriów wynikających z ustalonych wzorców. System LEED ocenia przede wszystkim w jaki sposób obiekty budowlane wpływają na środowisko naturalne. Oceny dokonuje się na podstawie pięciu głównych kryteriów: zrównoważona lokalizacja inwestycji, efektywność gospodarki wodnej, wykorzystanie energii i atmosfery, wykorzystanie materiałów i zasobów oraz jakość środowiska wewnętrznego. Dodatkowym kryterium jest innowacyjność w projektowaniu. Stosuje się je w przypadku najbardziej innowacyjnych projektów, gdy wyniki ekspertyzy wykraczają poza pięć podstawowych kategorii. W każdej z kategorii przyznawana jest określona liczba punktów-kredytów. Ich suma decyduje następnie, jaki (i czy w ogóle) dany budynek otrzyma certyfikat LEED. Najwyższym poziomem jest certyfikat LEED Platinum (powyżej 80 kredytów).
Warto wiedzieć, że ocenie w systemie LEED poddawane są nie tylko nowo budowane obiekty, ale także te już istniejące i te poddawane renowacji Certyfikacja LEED przeprowadzana jest obecnie w 120 krajach na całym świecie.
Jak dotąd, do oceny zgłoszono niemal 25 000 obiektów. Tylko około 100 z nich osiągnęło najwyższy poziom, czyli LEED Platinum. Wśród nich znalazł się budynek głównej siedziby firmy Armstrong World Industries, światowego lidera m.in. w dziedzinie produkcji sufitów podwieszanych. Budynek ten uzyskał najwyższy certyfikat LEED Platinum dla budynków istniejących 25 kwietnia 2007 roku.
Platynowy „Budynek 701”
Siedziba główna firmy Armstrong, zwana Budynkiem 701, zlokalizowana jest w Lancaster, w Stanie Pensylwania (USA). To trójkondygnacyjny biurowiec o powierzchni ponad 10 000 m² złożony z dwóch skrzydeł połączonych atrium oświetlanym światłem dziennym. – Jako leader w produkcji akustycznych sufitów podwieszanych, otrzymaliśmy precedensowy kredyt w ramach dodatkowej kategorii „Innowacyjność w projektowaniu”. Na decyzję o przyznaniu takiej oceny wpłynęła m.in. doskonała akustyka wnętrz naszego budynku, która bezsprzecznie wpływa na komfort i dobre samopoczucie użytkowników pomieszczeń. Zastosowano systemy sufitowe o odpowiedniej relacji pochłaniania, odbicia i redukcji dźwięku. Ponadto wykorzystano system aktywnego maskowania niepożądanego hałasu Armstrong i-ceilings® (I Credit 1.3). Wykorzystane akustyczne płyty sufitowe miały wysoki poziom wykorzystania materiałów pochodzących z odzysku (MR Credit 2.0) oraz niskiej emisji szkodliwych substancji (MR Credit 3.0) – mówi Anna Baczkowska, architekt i menadżer wsparcia technicznego w firmie Armstrong. Dodatkowo, wybrane sufity charakteryzowały się wysokim współczynnikiem odbicia światła, a dzięki temu pozwoliły również na lepszą dystrybucję światła dziennego i sztucznego, przyczyniając się do zmniejszenia zapotrzebowania na energię elektryczną (EA Credit 1.0). – Jednym z celów procesu certyfikacji było także osiągnięcie znaczącej redukcji zużycia wody w budynku. Zastosowane rozwiązania (m.in. sensoryczne krany, bezwodne pisuary) pozwoliły na zmniejszenie zużycia wody pitnej prawie o połowę – z 3000 m³ na 1600m³ rocznie (WE Credits 1.0, 2.0, 3.0) – dodaje.
W otoczeniu Budynku 701 zadbano również o wykorzystanie lokalnej roślinności, która nie wymaga nawilżania i enegrochłonnych procesów pielęgnacyjnych. Przewidziano ponadto efektywne zbiorniki wody deszczowej, które – w przypadku gwałtownych opadów – regulują właściwe uwalnianie zebranej wody do sąsiadujących systemów cieków wodnych (SS Credit 5.0). – Szklana elewacja budynku, wykonana z warstwowego szkła z pustką gazową zapobiegającą nagrzewaniu, uniemożliwia powstawanie strat energetycznych w sposób efektywny. Ponadto budynek jest wyposażony w automatyczny system optymalizacji energii elektrycznej stale monitorujący poziom jej zużycia (EA Credit 1.0) – tłumaczy Anna Baczkowska.
Warto dodać, że firma Armstrong wykorzystuje 2 mln kW energii pochodzącej z czystych elektrowni wiatrowych, co stanowi 75% energetycznego zapotrzebowania Budynku 701 i jest świadectwem odpowiedzialnej polityki redukcji emisji dwutlenku węgla (EA Credit 2.0).
Eko-Armstrong
– Zasady zrównoważonego rozwoju oraz odpowiedzialnego i współgrającego z naturą budownictwa stosujemy nie tylko we własnych inwestycjach i inicjatywach. Zachęcamy również innych do ekologicznego myślenia i budowania, m.in. inwestorów i architektów korzystających z naszych produktów. Znając doskonale proces certyfikacji LEED, z chęcią dzielimy się naszą wiedzą i doświadczeniem, służymy radą i pomocą w doborze najbardziej optymalnych rozwiązań – podkreśla Anna Baczkowska.
Aktywność proekologiczna firmy Armstrong to działania zakrojone na szeroką skalę. Obejmują one zarówno świadomie prowadzoną, wewnętrzną politykę środowiskową, jak i wspieranie projektów zewnętrznych mających na celu ochronę otoczenia i poprawę ekosystemu. Firma Armstrong jest obecnie także członkiem Polskiego Stowarzyszenia Budownictwa Ekologicznego (Polish Green Building Council).